Panta Rhei & 3 veel voorkomende fouten tijdens een veranderingstraject

Oftewel ‘Alles stroomt’ in het Grieks. We kennen de filosofische uitdrukkingen allemaal. We weten het ook allemaal eigenlijk wel. Alles stroomt, geen dag, uur, minuut, seconde is hetzelfde als de vorige. We hebben alleen het nu, wat morgen komt weten we niet en wat gister is geweest, is verleden tijd en kunnen we nooit en te nimmer iets meer aan veranderen. ‘Shift is happening’ is ook zo’n gevleugelde uitspraak waar menig filmpje op YouTube over te vinden is. De shift van het industriële tijdperk naar het informatietijdperk met al haar gevolgen. We weten onderhand allemaal wat ontzuiling betekent en de niet meer bestaande merkentrouw van consumenten. Nano-technieken worden ingezet om het brein van de consumenten te begrijpen en hun keuzes te voorzien voor ze gemaakt worden. We gaan van hiërarchische structuren naar zelfsturende teams en agile is de nieuwe norm. Oude bureaucratische structuren verdwijnen en maken plaatsen voor snelle, kleine, informele netwerkjes of ‘tribes’ zoals marketing guru Seth Godin jaren geleden al aankondigde.

In mijn vorige blog had ik het over toonaangevende bedrijven uit de 20e eeuw die niet meer bestaan. Een fiks aantal organisaties begrijpt onderhand dat de oude hiërarchische structuren niet meer toekomstbestendig zijn en zijn met man en macht bezig een agile (flexibele) werkvorm te vinden. High Performance teams, waar de manager geen hiërarchisch aanzien meer geniet, maar een gelijkwaardige speler is net als de rest. Gelukkig valt bij vele organisaties het spreekwoordelijke kwartje en is iedereen druk in de weer om het middle management en de bureaucratische laagjesstructuur uit te dunnen en liefst te laten verdwijnen. Toch zijn er ook redelijk wat organisaties die nog steeds handelen in de oude valuta. Een valuta waarbij er een team is, het team een teamleider heeft die wordt aangestuurd door een manager die weer gemanaged wordt door een directeur met daarboven nog eindverantwoordelijke CEO die weer op de vingers wordt gekeken door een Raad van Commissarissen. Een prachtige piramide. Ware het niet dat piramides al enige tijd werelderfgoed zijn en de kwartjes niet meer bestaan. Het probleem voor de meeste organisaties om te veranderen vloeit ook daadwerkelijk voort uit (wereld)erfgoed. De infrastructuur en de traditionele manier van zakendoen die het industriële tijdperk heeft nagelaten.

Dit zijn 3 punten waar menig organisatie die probeert te veranderen de fout in gaat:

1.     Je kunt de worstelaars o.a. herkennen aan de organisatiestructuur waaraan ze vasthouden. Een organisatiestructuur met hiërarchische laagjes. Ze handelen alsof verandering iets is wat alleen bedacht wordt in de top en alleen plaatsvindt op de werkvloer in de uitvoering.

2.     Daarnaast hanteren ze het verdienmodel uit de 20e eeuw. Volgens dit verdienmodel is het succes van verandering voornamelijk terug te zien in omzet en met een betere verkoop van bestaande producten door een push strategie en daardoor zogenaamde meetbare consumentenliefde voor hun merk.

3.     Veel organisaties staan (nog) niet rechtstreeks in contact met hun eindgebruikers. Ze hebben hun doelgroepen wel in beeld, maar ontwikkelen nog steeds bulkproducten en campagnes zonder te luisteren naar wat de eindgebruiker echt wenst.

De consument is een zelfsturende professional geworden die de gebruikerservaringen van haar tribe belangrijker vindt dan de professionele mening van de retailer. Deze eindgebruikers hebben een veel grotere rol gekregen en zijn geen lijdzame volgers meer. Start ups, kleine flexible laagdrempelige bedrijfjes steken overal de kop op, omdat de infrastructuur van grote organisaties gebouwd is om zo snel mogelijk zo veel mogelijk producten te leveren. Bedrijven zoals Alibaba slaan de gehele Retail keten over. En maken slim gebruik van internet. Alles wat je je maar kunt wensen kan rechtstreeks bij de fabrikant uit China besteld worden en ze sturen het nog gratis op ook. Het zogenaamde middle management, een bedrijfskolom met haar marge en machtspositie wordt gepasseerd, buiten spel gezet en overbodig.

Daarom is de vernieuwer die wordt aangenomen onderaan de hiërarchische middle managementlijn vrijwel kansloos als het gaat om verandermanagement. Echte verandering heeft pas kans van slagen als het begint aan de top, bij de directie en het uitdunnen van de managementlagen, waardoor er geen filtering meer plaatsvindt naar onder en niet naar boven. Een sustainable (duurzame) organisatie minimaliseert overproductie en weet waar de behoeftes van haar eindgebruiker liggen, omdat ze in gesprek gaat en luistert. Naast het productieproces, doelstellingen en het verdienmodel, moet het bedrijfsmodel onder de loep genomen worden. De dam in rivier moet eruit als je het water wilt laten stromen. Een organisatie wordt pas toekomstgericht en sustainable als het flexibel is en interacteert met de eindgebruiker. Toekomstgericht, want toekomstbestendig bestaat niet, omdat beste mensen altijd alles in beweging is en evolueert, elk moment van ons bestaan. Dat begrepen reeds de oude Grieken Heraclitus, Plato, Aristoteles en Diogenes omstreeks 500 voor Christus. Want, alles wijkt, niets zal blijven. Alles stroomt. Panta Rhei.